Skip to main content

De Weideman: Weiden in dienst van het weiden

 

6 juni 2014


Weiden in dienst van het weiden



Stempel-Def-V2
Let op hoor, ik ga even alles op zijn kop zetten. Daar gaat ie. Iedereen kent het principe maaien in dienst van de beweiding. Na een paar keer weiden ga je maaien, om weer vers en smakelijk weidegras te krijgen.
Nadeel: hoe meer je maait, hoe minder beweidingsoppervlakte. Stel je hebt 100 koeien op 20 hectare huiskavel, dus 5 koeien per ha. Als alles drie keer wordt gemaaid en drie en een half keer geweid, dan heb je 70 ha beweidbare oppervlakte in een jaar. Stel nou eens dat je niet maaide, maar zeven tot acht keer zou kunnen weiden, dan had je 150 hectare beweidbare oppervlakte.
Kortom: is er een beweidingsstrategie te verzinnen die al dat maaien-voor-schoon-gras overbodig maakt, zodat je veel meer beweidingsruimte hebt? Amazing Grazing probeert dat uit op Dairy Campus met 7 melkkoeien per ha. 15 koeien worden geweid op 24 percelen van elk 1000 m2. In een vaste volgorde gaan de koeien rond over deze percelen, zonder tussendoor maaien. Wel worden een paar behandelingen vergeleken: na weiden de resten laten zoals ze zijn, na weiden bloten, of na weiden de resten uitmaaien en afvoeren. Maar iedere keer weer terug op de percelen.
Ik vind het vooral fascinerend wat we te weten komen over het effect van kort of nog korter afvreten. Er is buitenlands onderzoek waarin ze kort, nog korter en superkort afgrazen vergeleken, overigens helemaal zonder bijvoeren. Wat bleek: dat je met heel kort afvreten zorgt voor meer benutbaar smakelijk gras in de volgende weidesnede. De graskwaliteit werd er beter van en er bleef minder weiderest over. De koeien werden min of meer gebruikt om het versgras-effect van de maaimachine zelf na te bootsen.
Anders gezegd: weiden in dienst van het weiden. Hoe beter de koeien nu het land afgrazen, hoe langer je kunt blijven weiden zonder te maaien en hoe beter het gras wordt benut. Met minder maaien krijg je op dezelfde kleine huiskavel meer beweidingsruimte. Een goedkope manier om je huiskavel te vergroten! Het is geen makkie, er zijn nog veel vragen over, ik zou haast zeggen: don't try this at home! Maar innovatief is het wel. Deze Weideman kan haast niet wachten op de resultaten van dat onderzoek...
140606 grazing-rotation
Effect van afgraashoogte [hoog (4,5-5 cm), gemiddeld (4-4,5 cm) en laag (3,5-4 cm)] op het aandeel geweigerd gras (rejected area). Rotatie 5 = midden juni, rotatie 11 eind oktober. Bron: G. Tu~non, et all, Massey University, NZ.

Tip: Er zijn enkele veehouders die standweiden in kort gras van 4-6 cm, in Duitsland bekend als KurzRasen. Het gras groeit kort bij de grond en is van hoge kwaliteit, fris en smakelijk. Het is de standweide-variant van weiden in dienst van het weiden. Kort gras heeft minder bladlengte, maar na langere tijd compenseert de plant dat deels met een plattere spruit. De ds-opbrengst zou flink lager kunnen zijn dan bij gewoon standweiden, maar dat zou eigenlijk onderzocht moeten worden. De biologische boeren van Natuurweide weten er meer van, ze bekeken de ervaringen tijdens een excursie.

140606 verloop-bodemtemp
Veel melkveehouders zien hoge ureumwaarden in de melk. Een gevolg van het relatief hoge ruw eiwit in weidegras: gemiddeld 230 g/kg ds, met uitschieters naar 274 g RE /kg ds. Oorzaak is het verse etgroen èn de hoge bodemtemperatuur van soms 20 °C , die zorgt voor meer mineralisatie, dus meer beschikbare stikstof. Bij iedere + 5 0C neemt de mineralisatie met ongeveer 25 % toe. Niet overal: op sommige plaatsen is door extreme neerslag juist veel stikstof uit- en afgespoeld. Er komen zomerse dagen aan. Zorg voor voldoende vers en schoon water in de wei en in de stal.
140606 afgegraasd-gras
Links afgegraasd tot 4.8 cm en rechts tot 9.2 cm. De opname zal rechts hoger geweest zijn dan links, maar de benutting is links dus weer beter. Daar groeit de volgende keer weer smakelijk gras en is alles opneembaar. De rest in het rechter perceel is geen grasaanbod voor de volgende keer... daardoor is de benutting volgende keer nog lager.
 
We spreken elkaar,  
de-Weideman-Def